Het thema voor 2014 wordt versterking van de tegenspraak. Tenminste als ik de Minister mag geloven en in navolging van haar en de Tweede Kamer roept de Vereniging van Hogescholen, de CvB-leden, Raden van Toezicht dat dit de goede weg is. In de publieke sector moeten de InHollands en Amarantissen en de Philedelphia’s en Vestia’s tot de verleden tijd gaan behoren. De beloningen voor de bestuurders gaan naar normale bedragen, toezicht wordt versterkt. Laat dat nu de opvatting zijn geweest van de MR-en en vakbonden van de laatste jaren. Er werd te veel gesold met de belangen van studenten, klanten en personeel. Zonnekoningen bluften zich slecht gecontroleerd door accountants en Raden van Toezicht naar voren en lieten onverantwoordelijke puinhopen achter.

De Medezeggenschap werd bewust te weinig gehoord en opzij gezet. Als de MR dreigde om zaken naar buiten te brengen, werd je stevig onder druk gezet. Deze onverantwoordelijke gang van zaken achtervolgt het imago van de publieke sector nog steeds. Als je de debatten over Hoger Onderwijs in de Kamer bijvoorbeeld volgt gaat het vooral om te voorkomen dat de kwaliteit van het onderwijs verslechtert door het ongecontroleerde optreden van de besturen.

We kijken terug naar het verleden om te leren voor de toekomst. De VMH wil graag dat die tegenspraak verder wordt georganiseerd, serieus wordt genomen. In de afspraken tussen de medezeggenschap en bestuur moet de faciliteiten beter worden geregeld, meer scholing komen en genoeg tijd zijn als noodzakelijke voorwaarde om de tegenspraak mogelijk te maken. Maar ook meer ondersteuning bij de behandeling van de begroting, meer aandacht voor medezeggenschap bij studenten en personeel, betere mogelijkheden voor achterbanraadpleging. En van belang is goed contact en discussie met de Raden van Toezicht of alles wel zo goed gaat zoals in de plannen van het bestuur wordt beweerd.

Gelukkig horen we niet meer van de Minister dat het instemmingsrecht op begrotingen moet worden geschrapt (we weten dat dit in 50% van de gevallen nog steeds goed gaat in die situaties dat een MR dat recht heeft). En de VMH is bereid om mee te werken aan een medezeggenschapscan en de invoering van de dag van de Medezeggenschap.

Het bestuur van de VMH omarmt deze initiatieven en is bereid om onze ervaring en expertise in te zetten om die initiatieven tot een succes te maken. We willen bij de Algemene ledenvergadering dit jaar die thema’s oppakken. In april willen we het thema “centraal-decentraal, in relatie tot de grote kennisvoorsprong van bestuurders” oppakken. De meeste Medezeggenschapsraden hebben immers hier goede en minder goede ervaringen mee. De ene keer krijgen we het verwijt van decentrale raden dat we ons met hun zaken bemoeien, de andere keer krijgen we het verwijt van een College van Bestuur dat we bemoeienis willen hebben met zaken die juist decentraal liggen (bijv. bij professionaliseringsplannen die per instituut worden geregeld, maar waarbij verschillende arbeidsvoorwaarden per instituut dreigen te worden vastgesteld). Kortom we dreigen regelmatig te worden uitgespeeld en de kwaliteit van de medezeggenschap dreigt door die grote verdwijntruc te verdampen.

Op basis van betere en minder goede praktijken willen we dit thema in april goed behandelen.

In november denken we eraan om de positie van studenten in de medezeggenschap beter te organiseren en inhoud te geven aan de invulling (landelijk of per instelling) van de Dag van de Medezeggenschap. De tegenspraak organiseren, laat dat maar aan de VMH over.

Theo de Wit.